Για πολλά χρόνια αποφεύγαμε την Κρήτη! Όσο διαβάζαμε οδηγούς για το μεγαλύτερο νησί της χώρας, καταλήγαμε ότι χρειάζονται αρκετές ημέρες και πολύ καλή οργάνωση για να μπορέσει κανείς να δει όσο το δυνατόν περισσότερα μπορεί. Η Κρήτη είναι όμως ανεξάντλητη κι αν δεν αφιερώσεις χρόνο, δε θα πάρεις ούτε μια μικρή ιδέα από τους μοναδικούς “θησαυρούς” της. Έτσι, λοιπόν, το πήραμε απόφαση: Μια φορά δε φτάνει! Στην Κρήτη θα πας και θα ξαναπάς και κάθε φορά θα δεις και κάτι καινούργιο, κάτι διαφορετικό.
Ξεκινώντας να γράφουμε αυτό το άρθρο δεν μπορούσαμε να βρούμε τις κατάλληλες λέξεις για να χαρακτηρίσουμε το νησί. Τι να πρωτοπεριγράψει κανείς; Τις απίθανες παραλίες που είναι ίσως από τις καλύτερες της Ευρώπης ή και του κόσμου; Τους μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους; Τους παραδοσιακούς οικισμούς; Το εξαιρετικό φαγητό; Τις σύγχρονες τουριστικές υποδομές; Την απαράμιλλη κρητική φιλοξενία;
“Η Κρήτη έχει αληθινά κάτι το πανάρχαιο, το άγιο, το πικραμένο και υπερήφανο”, έγραψε ο Ν. Καζαντζάκης και δεν είχε άδικο. Αν αφεθείς, θα νιώσεις κι εσύ πρωτόγνωρα, ανεξήγητα συναισθήματα…
Σ’ αυτό το άρθρο – οδηγό, προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε όλα όσα είδαμε και κάναμε στις τρεις φορές που επισκεφτήκαμε την Κρήτη. Ξεκινάμε, λοιπόν, με τον νομό Χανίων.
Πού να μείνεις
Το ιδανικό ίσως θα ήταν να νοικιάσεις ένα τροχόσπιτο και να σταματάς όπου και για όσο θέλεις εσύ! Επειδή όμως κάτι τέτοιο είναι κομματάκι δύσκολο, σου προτείνουμε να μοιράσεις τις ημέρες σου σε κάθε νομό. Καθώς, λοιπόν, μας αρέσουν τα ιστορικά κτίρια, για τη διαμονή μας στα Χανιά επιλέξαμε ένα παλιό αρχοντικό στη Χαλέπα ( ιστορικό προάστιο των Χανίων) σε μικρή απόσταση από το ιστορικό κέντρο. Αν πάλι θέλεις να μείνεις εκτός πόλης, είστε πολλά άτομα και θέλετε να έχετε άμεση πρόσβαση στη θάλασσα, το Mare Nostrum Villas στο Λουτράκι είναι μια εξαιρετική επιλογή.
Τι να δεις
– Παλιά πόλη των Χανίων
Την παλιά πόλη δεν τη χορταίνεις! Θα περπατήσεις στα στενά της, θα χαθείς στα δρομάκια γεμάτα διατηρητέα κτίρια, βυζαντινά τείχη, μαγαζάκια κάθε λογής και βουκαμβίλιες που μοσχοβολούν μέρα νύχτα. Μην παραλείψεις να επισκεφτείς το Ναυτικό Μουσείο και το Φρούριο Φιρκάς, το πανέμορφο ενετικό λιμάνι, το Γιαλί Τζαμί (φιλοξενεί εκθέσεις και γκαλερί), τα Νεώρια με το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (Μεγάλο Αρσενάλι) και το Μουσείο Αρχαίας Ναυπηγικής, τον Αιγυπτιακό φάρο, την Πύλη της Άμμου (Κουμ Καπί), το Καστέλι, τη Δημοτική Αγορά, τη Σπλάντζια, τη μητρόπολη της πόλης (Παναγιά Τριμάρτυρη) και τα Στιβανάδικα στην οδό Σκρύδλωφ.
Εκτός της παλιάς πόλης αξίζει να περιπλανηθείς στην ιστορική συνοικία της Χαλέπας με τις πανέμορφες επαύλεις που θυμίζουν την ακμή του παρελθόντος. Μπροστά στην πετρώδη παραλία βρίσκονται τα Ταμπακαριά (παλιά βυρσοδεψία), ενώ σε κοντινή απόσταση θα συναντήσεις το σπίτι-μουσείο του Βενιζέλου, τη Γαλλική Σχολή και το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο. Σε απόσταση περίπου 3 χλμ. βρίσκονται οι τάφοι των Βενιζέλων με την καλύτερη ίσως θέα προς την πόλη των Χανίων. Στα γειτονικά καφέ μπορείς να απολαύσεις τη θέα συνοδεία ενός δροσιστικού καφέ ή ενός κοκτέιλ.
– Σεϊτάν λιμάνια
Μια από τις ωραιότερες παραλίες σε κοντινή απόσταση από τα Χανιά. Μέχρι πριν από μια δεκαετία ήταν γνωστή μόνο στους ντόπιους. Τα social media, όμως, εκτόξευσαν τη δημοτικότητά της κατακόρυφα! Θα χρειαστεί να κατέβεις ένα δύσβατο μονοπάτι για περίπου 10 λεπτά από το παρκινγκ μέχρι την παραλία. Η θέα, όμως, και τα καταγάλανα νερά θα σε ανταμείψουν. Στα τούρκικα η μετάφραση του ονόματος της παραλίας θα ήταν “καταραμένα λιμάνια” κάτι που υποδεικνύει τα επικίνδυνα ρεύματα που υπάρχουν στην περιοχή.
Tip: Να έχεις μαζί σου ομπρέλα, νερό και φαγώσιμα καθώς η παραλία δεν είναι οργανωμένη. Καλύτερα να πας νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Αν έχεις χρόνο στον γυρισμό, πέρνα κι από τη Μόνη Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων που είναι ίσως το ωραιότερο μοναστήρι της Κρήτης.
– Μπάλος
Πρόκειται ίσως για την πιο πολυφωτογραφημένη παραλία της Κρήτης (λιμνοθάλασσα) με ροζ άμμο και γαλαζοπράσινα νερά. Υπάρχουν δυο τρόποι για να φτάσεις σ’ αυτή που έχουν θετικά και αρνητικά. Διαλέγεις και παίρνεις: Ο πρώτος τρόπος είναι να οδηγήσεις μέχρι το πάρκινγκ του Μπάλου και να πάρεις το μονοπάτι για την παραλία. Στα κατά είναι το ότι χρειάζεσαι 4×4 ή SUV καθώς θα κινηθείς για περίπου μισή ώρα σε άσχημο χωματόδρομο και μετά θα περπατήσεις για ένα εικοσάλεπτο όταν θα κατέβεις στην παραλία και άλλο ένα για να ανέβεις. Στα υπέρ είναι ότι μπορείς να παραμείνεις στην παραλία όσο θέλεις και να απολαύσεις τη θέα από ψηλά αλλά και το ηλιοβασίλεμα. Ο δεύτερος τρόπος είναι να οδηγήσεις μέχρι τον Κίσσαμο και να πάρεις το καραβάκι από εκεί για Μπάλο – Γραμβούσα. Στα υπέρ είναι ότι γλιτώνεις τη μετάβαση (ιδίως αν δεν έχεις κατάλληλο όχημα), ενώ θα επισκεφτείς και τη νησίδα Γραμβούσα με το φρούριο και το ναυάγιο. Στα κατά είναι το γεγονός ότι το tour δεν είναι ευχάριστο με κυματισμό, δε θα μπορείς να μείνεις όσο θέλεις στην παραλία και να την απολαύσεις, ενώ δε θα μπορέσεις να δεις αυτή τη θέα από ψηλά:
– Φαλάσαρνα
Μια πανέμορφη αχανής παραλία ιδανική για θαλάσσια σπορ! Το βόρειο τμήμα της έχει βραχώδη βυθό και ιδανικό για snorkeling, ενώ το υπόλοιπο κομμάτι αποτελείται από ψιλή άμμο. Μη διαστάσεις να κάνεις μαθήματα surf καθώς οι δυτικοί άνεμοι ευνοούν το σπορ ενώ εδώ θα δεις με βεβαιότητα το καλύτερο ηλιοβασίλεμα της Κρήτης.
– Ελαφονήσι
Μια παραδεισένια παραλία με ροζ άμμο, νερά καραϊβικής, διανθισμένη με ιστορίες για πειρατές και θησαυρούς που χάθηκαν στον χρόνο! Μόλις φτάσεις στο πάρκινγκ, μην κάνεις το λάθος που κάνουν όλοι, δηλαδή να καθίσεις στις ξαπλώστρες που θα βρεις μπροστά σου. Πάρε προμήθειες , πετσέτα και ομπρέλα και εξερεύνησε το νησάκι. Βρες ένα ήρεμο μέρος να καθίσεις και φέρσου υπεύθυνα: Μην αφήσεις σκουπίδια, μην πάρεις μαζί σου για ενθύμιο ούτε έναν κόκκο άμμου ούτε ένα κρινάκι της άμμου ούτε ένα κλαδί από θαλασσόκεδρο! Όλα είναι απειλούμενα είδη και χρειάζονται την προστασία μας! Αφέσου σ’ αυτή τη μαγευτική παλέτα χρωμάτων που θα συναντήσεις και κράτησε τις αναμνήσεις σου μέσα σε πολλά φωτογραφικά “κλικ”.
Tip: Κατά τη διαδρομή σου από τα Χανιά προς το Ελαφονήσι θα διασχίσεις οδικώς το άγριας ομορφιάς Τοπολιανό φαράγγι και θα σταματήσεις στο σπήλαιο της Αγιάς Σοφίας. Επιπρόσθετα, σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου από το Ελαφονήσι θα συναντήσεις την παραλία Κεδρόδασος. Αξίζει να αφιερώσεις λίγη ώρα σ’ αυτή την ιδιαίτερη περιοχή με τα προστατευόμενα θαλασσόκεδρα!
– Παλαιόχωρα
Την αποκαλούν και “νύφη του Λιβυκού” και είναι ίσως το πληρέστερο θέρετρο της νοτιοδυτικής Κρήτης. Διαθέτει όμορφες παραλίες (άλλες με βότσαλο και άλλες με άμμο) με πιο γνωστές την Παχιά Άμμο και το Γιαλισκάρι. Από την Πλαιόχωρα μπορείς επίσης να πάρεις καραβάκι για τη Γαύδο, τα Σφακιά ή το Ελαφονήσι. Την ημέρα η Παλαιόχωρα μπορεί να σου φανεί αδιάφορη. Τη νύχτα, όμως, οι δρόμοι κλείνουν για τα αυτοκίνητα και ο κόσμος απολαμβάνει τις βόλτες στην παραλιακή οδό.
– Φραγκοκάστελο
Στο κάστρο των Φράγκων θα μάθεις ιστορίες για τους θρυλικούς Δροσουλίτες, τα φαντάσματα των οποίων εμφανίζονται (σύμφωνα με τον μύθο) πάνω στα τείχη. Αφού περιπλανηθείς στα απομεινάρια του κάστρου, απόλαυσε το μπάνιο σου στη διπλανή παραλία με τους αμμόλοφους, την εξωτική Ορθή Άμμο. Αν έχεις μαζί σου ένα σανίδι, θα κάνεις sand boarding, ενώ αν έχεις όρεξη για εξερεύνηση, θα περπατήσεις παράλληλα ή και μέσα από τη θάλασσα προς τα ανατολικά θα συναντήσεις μικρές εξωτικές παραλίες με άργιλο (ιδανικές για λουτρά) και πίσω τους κατάλευκα απόκρημνα βράχια.
Tip: Η διαδρομή μέχρι το Φραγκοκάστελο και τα Σφακιά περνά μέσα απ’ το απόκοσμο φαράγγι της Ίμπρου.
– Σφακιά
Η Χώρα των Σφακιών είναι ένα από τα πιο “άγρια” και ηρωικά μέρη της χώρας. Ο οικισμός μπορεί να σου φανεί αντίστοιχος με την ιστορία του όμως μην παραπλανηθείς… Κατακτητής δεν πάτησε το πόδι του εδώ! Από εδώ μπορείς να πάρεις το καραβάκι για τη Γαύδο ή για το Λουτρό, το λεγόμενο και “κυκλαδοχώρι” της Κρήτης που είναι πραγματικά κουκλίστικο! Το καραβάκι θα σε πάει και στην καταπληκτική παραλία Γλυκά Νερά, θα σε σταματήσει για βουτιά στην παραλία Μαρμαρά, στα Δώματα και την παραλία Αγία Ρούμελη.
Η Κρήτη είναι ο παράδεισος της πεζοπορίας και στα Σφακιά υπάρχουν και τρία απαράμιλλης ομορφιάς φαράγγια για τους λάτρεις της πεζοπορίας. Το πασίγνωστο φαράγγι της Σαμαριάς (το μακρύτερο σε μήκος σε ολόκληρη την Ευρώπη), της Αράδαινας (βαθύτερο της Κρήτης) και της Ίμπρου με τα στενά εντυπωσιακά τοιχώματα. Η διάσχισή τους είναι σίγουρα μια δύσκολη δοκιμασία. Το μεγαλείο της φύσης όμως αποζημιώνει τον περιπατητή. Στη γέφυρα της Αράδαινας μπορείς να κάνεις και bungee jumping!
Πού να φας
Λοιπόν θα σου δώσουμε την καλύτερη συμβουλή ever: Όπου δεις ντόπιους να τρώνε, όπου ακούσεις την κρητική ντοπιολαλιά, κάτσε φάε και εσύ! Δε θα χάσεις… Γενικά στην Κρήτη, εκτός από τα πολύ τουριστικά μέρη, θα απολαύσεις εξαιρετικές γεύσεις και πεντανόστιμα πιάτα με μυρωδιές βγαλμένες από την κρητική γη. Μην παραλείψεις να δοκιμάσεις: ντάκο, στάκα, σφακιανή πίτα, χοχλιούς, αντικριστό κρέας, σταμναγκάθι, μαραθόπιτα, καλιστούνια, κρεατότουρτα, απάκι, σκιουφιχτά μακαρούνια, γαμοπίλαφο, ρακή παγωμένη, χανιώτικο μπουρέκι και ξεροτήγανα. Θεωρούμε ότι σε μια περιοχή με άπειρες καλές επιλογές εστίασης δεν έχει νόημα να σου προτείνουμε συγκεκριμένα μέρη για φαγητό. Άκουσε τη συμβουλή που σου δώσαμε παραπάνω και θα μας θυμηθείς!
Χρήσιμα tip
– Το οδικό δίκτυο της Κρήτης μπορεί να έχει βελτιωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια όμως σε πολλές περιπτώσεις θα χρειαστεί να κινηθείς και εκτός δρόμου. Για τον λόγο αυτό επίλεξε ένα 4×4 ή ένα SUV για τις μετακινήσεις σου.
– Το βόρειο τμήμα του νησιού (Πλατανιάς, Μάλεμε, Αγ. Μαρίνα, Στάλος) είναι πολύ τουριστικό, κάτι που δεν ταιριάζει με το στυλ μας και δε δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση. Σου προτείνουμε να μην ξοδέψεις τον χρόνο σου εκεί.
– Όταν θα ταξιδεύεις από το βορρά προς το νότιο κομμάτι του νησιού, παρατήρησε το εντυπωσιακό ανάγλυφο και το απότομο drop του ορεινού όγκου προς τη θάλασσα! Η σύγκρουση της αφρικανικής με την ευρασιατική πλάκα είναι εμφανής παντού!
– Κρήτη σημαίνει χιλιόμετρο. Ετοιμάσου για αρκετές ώρες στο αυτοκίνητο καθώς αν θέλεις να δεις τα ωραιότερα αξιοθέατά της θα πρέπει να μετακινηθείς αρκετά. Δες σε αυτό το άρθρο μας συμβουλές για ένα αξέχαστο roadtrip!
– Στη νότια Κρήτη τα βενζινάδικα είναι απειροελάχιστα. Γι’ αυτό ξεκίνα την ημέρα σου με γεμάτο ρεζερβουάρ.
– Η Κρήτη είναι ο παράδεισος των θαλάσσιων σπορ. Μάθε να σερφάρεις στα Chania Surf Club στη Χρυσή Ακτή, στο Surfing Crete σε Χανιά και Παλαιόχωρα και στο Surf Island στα Φαλάσαρνα.
– Μια ακόμη αξιόλογη περιοχή στον νομό Χανίων είναι τα χωριά του Αποκορώνα και η λίμνη Κουρνά. Πρόκειται για οικισμούς που νομίζεις ότι ο χρόνος έχει σταματήσει ενώ το φυσικό περιβάλλον ξεχωρίζει. Θα χρειαστείς τουλάχιστο δυο μέρες για να γυρίσεις τα κυριότερα μέρη.
