Σύρος. Αρχόντισσα σε όλα της!

“Λες και μάγια μου ‘χεις κάνει Φραγκοσυριανή γλυκιά”. Μ. Βαμβακάρης

Μα καλά, έχεις γυρίσει όλα τα Κυκλαδονήσια και δεν έχεις επισκεφτεί την πρωτεύουσα τους; Έχεις “μπουκώσει” με το λευκό των σπιτιών και το γαλάζιο των παραθύρων, το άγριο και το άγονο του αιγαιοπελαγίτικου τοπίου και χρειάζεσαι κάτι διαφορετικό αλλά κοντά στην Αττική; Η Σύρος είναι η απάντηση!

Με το που θα πατήσεις το πόδι σου στην Ερμούπολη, αυτό που αντικρίζεις είναι  σίγουρα κάτι ξεχωριστό! Το διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων αποπνέει ένα μεγαλείο  παλιότερων εποχών με έναν  κοσμοπολίτικο αέρα, παρακαταθήκη της οικονομικής άνθισης κατά το παρελθόν. Η πόλη χαρακτηρίζεται ως ζωντανό μουσείο χάρη στα μεγαλοπρεπή δημόσια κτίρια, τα πολύχρωμα νεοκλασικά αρχοντικά, τους  εντυπωσιακούς  ναούς  και την ενετική αρχιτεκτονική. Όλα αυτά δημιουργούν μια ρετρό ατμόσφαιρα που σε κερδίζει απ’ το πρώτο λεπτό!

Το αστικό αυτό θαύμα μπολιάστηκε στο πέρασμα των αιώνων από αποίκους, που έφτασαν από ανατολή και δύση, και ανέπτυξαν μια ανοικτή στους ξένους κουλτούρα, πράγμα που θα βρεις σε κάθε Συριανό που θα συναντήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η Σύρος θεωρείται ο κόμβος πολιτισμού των Κυκλάδων και είναι απίθανο να μη συναντήσεις κάποιο φεστιβάλ, ακόμα και επισκεφτείς μόνο για λίγες ημέρες το νησί.

Σύρος, όμως, δεν είναι μόνο η Ερμούπολη! Είναι οι όμορφες παραλίες, οι επαύλεις της Νταλαγκράτσια και της Ποσειδωνίας, η μεσαιωνική Άνω Σύρος, η πλούσια γαστρονομία, οι εκδηλώσεις, οι άνθρωποι! Έλα λοιπόν μαζί μας να σε ξεναγήσουμε σ΄ αυτό το μοναδικό νησί που όμοιό του δε θα συναντήσεις στις Κυκλάδες!

Πού να μείνεις

Αναμφισβήτητα στην Ερμούπολη! Μπορεί οι γραφικοί οικισμοί και τα ψαροχώρια του νησιού να έχουν όλα τα απαραίτητα για τις διακοπές σου, όμως η πρωτεύουσα είναι απαστράπτουσα πρωί-βράδυ και σε καλεί να την περπατήσεις απ’ άκρη σ’ άκρη θαυμάζοντας το καθετί γύρω σου! Μην ανησυχείς αν δε μένεις στο κέντρο. Mini bus σε πηγαίνουν από τη μια μεριά της πόλης στην άλλη δωρεάν! Για να μετακινηθείς στις παραλίες και στις υπόλοιπες περιοχές του νησιού, θα χρειαστείς αυτοκίνητο ή θα πάρεις το ΚΤΕΛ.

Τι να δεις στην Ερμούπολη

Η πόλη, που ονομάστηκε από τους κατοίκους το 1826 προς τιμήν του αρχαίου θεού του εμπορίου Ερμή, άνθισε λόγω του εμπορίου, της κλωστοϋφαντουργίας  και της ναυπηγίας και αποτέλεσε το μεγαλύτερο διαμετακομιστικό κέντρο του Αιγαίου. Αυτή η οικονομική ευμάρεια άφησε πίσω της αρχιτεκτονικά αριστουργήματα που δε γίνεται να τα προσπεράσεις:

Πλατεία Μιαούλη

Στο κέντρο της πόλης θα συναντήσεις τη μαρμαρόστρωτη πλατεία Μιαούλη, η οποία νοερά θα σε ταξιδέψει στον 19^ο αιώνα. Αποτελεί την καρδιά της πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής της Σύρου και περιβάλλεται από κτίρια κοσμήματα, όπως η Δημοτική Βιβλιοθήκη, το Ιστορικό Αρχείο Κυκλάδων και άλλα νεοκλασικά. Το βράδυ σφύζει από ζωή!

Δημαρχείο

Στην πλατεία Μιαούλη δεσπόζει το αριστούργημα του Έρνεστ Τσίλερ, που περισσότερο μοιάζει με ανάκτορο παρά με δημόσιο κτίριο! Κτίστηκε το 1876 και σήμερα στεγάζει δημοτικές υπηρεσίες, τα δικαστήρια, το υποθηκοφυλακείο και το αρχαιολογικό μουσείο. Θα μπεις να δεις την αίθουσα συνεδριάσεων, την άμαξα της πριγκίπισσας Σίσσυ και το εντευκτήριο.

Θέατρο Απόλλων

Απ’ έξω μπορεί να μη σου γεμίσει το μάτι, όταν όμως μπεις μέσα θα εντυπωσιαστείς! Πρόκειται για δημιούργημα του Ιταλού αρχιτέκτονα Πιέτρο Σαμπό,  ο οποίος εμπνεύστηκε από τη Σκάλα του Μιλάνου. Ολοκληρώθηκε το 1864 και μαρτυρά τη μεγάλη πολιτιστική άνθιση της Ερμούπολης εκείνη την περίοδο. Μπορείς να το επισκεφτείς έναντι μικρού αντιτίμου, όμως αν έχεις χρόνο, αξίζει να δεις μια παράσταση εκεί!

Μέγαρα

Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται δύο αξιόλογα κτίρια που δεν πρέπει να προσπεράσεις. Το Μέγαρο Βελλισαρόπουλου (στεγάζει το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Κυκλάδων) και το Επιμελητήριο Κυκλάδων. Ζήτα να μπεις μέσα για να αποκτήσεις μια πληρέστερη εικόνα του πως ζούσαν οι μεγαλέμποροι της Σύρου στα τέλη του 19ου αιώνα.

Άγιος Νικόλαος ο Πλούσιος

Απέναντί σου βρίσκεται τώρα ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα! Ο Άγιος Νικόλαος ο Πλούσιος (ή των πλουσίων). Είναι ο πολιούχος του νησιού και η ανέγερσή του το 1848 χρηματοδοτήθηκε από δωρεές ευεργετών και Συριανών εφοπλιστών. Το εσωτερικό του είναι μοναδικό με το μαρμάρινο τέμπλο να αποτελεί πραγματικό κομψοτέχνημα!

Βαπόρια

Πλέον βρίσκεσαι στην αριστοκρατική συνοικία της πόλης! Εδώ έζησαν βιομήχανοι και εφοπλιστές της Σύρου, δημιουργώντας πανέμορφα νεοκλασικά κτίρια, καπετανόσπιτα και πολυτελή μέγαρα. Αφού εξερευνήσεις τα γραφικά στενά της, μπορείς να κάνεις μια βουτιά στην περίφημη παραλία Αστέρια, από μια εξέδρα που χτίστηκε εκεί γι’ αυτό τον λόγο.

 Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου 

Στην αντίθετη κατεύθυνση κάνε ένα πέρασμα από τη δεύτερη αρχαιότερη εκκλησία του νησιού (1824). Εκεί θα συναντήσεις την εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου του 1562 που φιλοτέχνησε ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γνωστός και ως El Greco.

Συνεχίζοντας θαύμασε τα κτίρια της Εθνικής Τράπεζας και της ΔΟΥ Σύρου για να ζηλέψεις και να συγκρίνεις με τις αντίστοιχες  που έχεις στην πόλη σου.

Βιομηχανικό Μουσείο

Είναι ένα μικρό αλλά πολύ αξιόλογο μουσείο με συλλογές από τον εξοπλισμό και τα μηχανήματα της “χρυσής εποχής” της Σύρου, όταν η ναυπηγία, η κλωστουφαντουργία, η βιοτεχνία κ.α. ανθούσαν στο νησί. Ανάμεσα στα εκθέματα έκπληξη αποτελεί το θρυλικό Enfield 8000, το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα.

Μουσείο Κλωστουφαντουργίας

Ένα κρυφό διαμάντι!! Στο πρώην εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας Ζησιμάτου, που λειτουργούσε εκεί απ’ το 1914, ένα ξαφνικό γεγονός το 1986, οδήγησε στο κλείσιμο της επιχείρησης. Όλος ο μηχανολογικός εξοπλισμός έμεινε ανέπαφος και ξαναζωντάνεψε από το μεράκι κάποιων ανθρώπων του νησιού. Πραγματικά δεν έχουμε λόγια να σας περιγράψουμε τη φοβερή εμπειρία που ζήσαμε επισκεπτόμενοι αυτό το μουσείο!!  Η ατμόσφαιρα, ο χώρος…. ήταν σίγουρα κάτι που δεν έχουμε ξαναβιώσει! Αναρωτιόμασταν αν αυτό που βλέπαμε ήταν ξενάγηση ή θεατρική παράσταση σε έναν χώρο αισθαντικό, που σε ταξίδευε νοερά στο παρελθόν της Ερμούπολης.

Tip: Για να επισκεφτείς τον χώρο, πρέπει πρώτα να κλείσεις τα εισιτήρια σου και να επιλέξεις ημέρα και ώρα μέσω του site της Hermoupolis Heritage, όπου εκεί υπάρχουν όλες οι πληροφορίες καθώς και οι υπόλοιπες εμπειρίες που προσφέρονται. Μην το χάσεις αν βρεθείς στην Ερμούπολη! Δε θα συναντήσεις πουθενά κάτι αντίστοιχο!

Άνω Σύρος

Αν θεωρείς ότι η Άνω Σύρος δε διαφέρει από την Ερμούπολη, κάνεις λάθος! Η πόλη-φρούριο που δημιουργήθηκε τον μεσαίωνα για να προστατευτούν οι κάτοικοι από τις επιδρομές των πειρατών, διαθέτει μια μυστηριακή γοητεία και μια παροιμιώδη αίσθηση γαλήνης! Θα πας με το λεωφορείο ή θ’ αφήσεις το αυτοκίνητό σου στα παρκινγκ του Δήμου, καθώς στα ελικοειδή γραφικά στενά της χωρούν ίσα ίσα δυο άνθρωποι!

Για την είσοδο σου στον οικισμό, θα περάσεις την Πορτάρα (παλιά υπήρχε μια ξύλινη βαριά πόρτα που έκλεινε το βράδυ) και θ’ ανέβεις μέχρι την κορυφή που βρίσκεται ο καθολικός ναός του Σαν Τζώρτζη (με το αρχαιότερο εκκλησιαστικό όργανο στην Ελλάδα). Η θέα από το προαύλιο του είναι απερίγραπτη! Από κάτω βρίσκεται ο Άγιος Νικόλαος των Πτωχών, αλλά και ο μαρμάρινος καθολικός Ναό της Παναγίας του Καρμήλου.

Η κεντρική αρτηρία του οικισμού ονομάζεται “Πιάτσα” και εκεί θα βρεις καλαίσθητα μαγαζάκια με ενδύματα και σουβενίρ,  τζελατερίες, boutique καταλύματα, ταβερνάκια και μπαρ με θέα ως εκεί που φτάνει το μάτι σου!

Στην Άνω Σύρο επίσης θα νιώσεις ότι βρίσκεσαι στα βήματα του “πατριάρχη” του ρεμπέτικου, Μάρκου Βαμβακάρη. Κάποια στιχάκια γραμμένα στους τοίχους και στα παραθυρόφυλλα, ένα παλιό γραμμόφωνο ν’ ακούγεται στο βάθος, μαρτυρούν ότι εδώ η μνήμη του γνωστού συνθέτη διατηρείται ζωντανή. Αν επιθυμείς να μάθεις περισσότερα, υπάρχει και ένα μικρό μουσείο με προσωπικά του αντικείμενα, φωτογραφίες και ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του.

Παραλίες

Μη νομίζεις ότι επειδή δε μιλούν πολλοί γι’ αυτές,  οι παραλίες της Σύρου είναι αδιάφορες. Το αντίθετο μάλιστα! Αμμουδιές οι περισσότερες, εύκολα προσβάσιμες, ιδανικές για οικογένειες και με κάτι που πολλοί θα εκτιμήσουν: δωρεάν ψάθινες ομπρέλες για τους παραθεριστές! Δε φτάνουν για όλους φυσικά, αλλά αν δεν πας high season όλο και κάποια διαθέσιμη θα βρεις. Σου τις παρουσιάζουμε με τη σειρά προτίμησής μας:

1. Δελφίνι. (θα καθίσεις τέρμα δεξιά) Παραλία που άλλοτε αποτελούσε ερημικό μέρος με γυμνιστές, είναι κατά τη γνώμη μας η καλύτερη του νησιού. Αποτελείται από δυο μέρη. Την βορεινή πλευρά της, που είναι αμμώδης και διαθέτει beach bar και εστιατόριο και τη νότια πλευρά της, που είναι πιο ήσυχη, με βότσαλα. Πρόσβαση μέσω βατού χωματόδρομου για 2-3 χλμ.
2. Αγκαθωπές. Υπέροχη παραλία με πεντακάθαρα νερά. Κάθισε μακριά απ’ το beach bar γιατί ώρες ώρες παίζει μουσική δυνατά.
3. Βάρη. Απάνεμη με ψιλή αμμουδιά, ιδανική για οικογένειες.
4. Κόμητο. Ήσυχη παραλία με εύκολη πρόσβαση.
5. Αστέρια. Η πιο κοντινή βουτιά στην Ερμούπολη, ιδανική εάν κάποια μέρα δε θέλεις να μετακινηθείς.
6. Λωτός. Ήσυχη παραλία δίπλα στο Κίνι. Απόφυγέ την όταν έχει δυνατό βοριά. (Άφησε το αμάξι ψηλά και περπάτα λίγο για να τη βρεις γιατί έχει αδιέξοδο)

Ωραίες παραλίες, αλλά σίγουρα με πολύ κόσμο και δυσκολία στο παρκινγκ ο Γαλησσάς (κάθισε τέρμα δεξιά) και το Κίνι (που έχει υπέροχο ηλιοβασίλεμα). Άλλες παραλίες απάνεμες στον βοριά είναι ο Μέγας Γυαλός (έχει πέτρα μπροστά αλλά θα ρωτήσετε τα παιδιά στο beach bar για ένα αμμώδες σημείο που μπαίνεις) και ο Φοίνικας.

Ο πραγματικός θησαυρός του νησιού όμως είναι οι βορειοδυτικές παραλίες οι οποίες είναι  προσβάσιμες μόνο με σκάφος: Βαρβαρούσσα, Αετός, Λία, Μέγας Λάκος, Μαρμάρι, Γριά σπηλιά, Γράμματα (δίπλα στον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο). Τις είδαμε σε φωτογραφίες μας μίλησαν και οι ντόπιοι γι’ αυτές αλλά δυστυχώς είχε βοριά τις ημέρες που ήμασταν και δεν πήγαμε. Για να τις επισκεφτείτε, θα βρείτε πληροφορίες στο Κίνι ή εδώ και εδώ. Αξίζει να το δοκιμάσετε αν ο καιρός βοηθά.

Φαγητό – Ποτό

Ένα νησί με πλούσια ιστορία και ξεχωριστή πολιτιστική κληρονομιά δε θα μπορούσε παρά να διαθέτει και μια ιδιαίτερη γαστρονομική παράδοση. Λουκούμια, χαλβαδόπιτες, παστελαριές, τοπικά τυριά (Σαν Μιχάλη,  τυροβολιά, γλυκιά γραβιέρα), λούζα και τοπικά λουκάνικα, είναι μερικά από αυτά που πρέπει να δοκιμάσεις. Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για ένα μεγάλο σε πληθυσμό νησί, συνοδεύεται με πολλές επιλογές για όλα τα βαλάντια. Εμείς δοκιμάσαμε και σας προτείνουμε τα εξής:

Στην Ερμούπολη

– Μαγειρευτά φαγητά θα βρεις στο Καστρί (Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός Γυναικών Σύρου) και στα Μαμαγειρέματα.  Για καφέ θα πας “Στα Βαπόρια”, στα σκαλάκια πίσω από το ιερό του Αγ. Νικολάου. Μη χάσεις το Ciel, στην πλαζ στα Βαπόρια. Προτείνουμε κοκτέιλ το βράδυ εκεί γιατί το πρωί έχει αρκετή ζέστη. Εκτός αν πάτε για βουτιά!  Για καφέ και brunch αξίζει το Armadillo (σ’ ένα όμορφο φωτογενές στενάκι) και το Epta Syros σε ένα καταπληκτικό κτίριο. Το Ελληνικόν Bistro, στις καμάρες στην πλατεία Μιαούλη ενδείκνυται για καφέ, πρωινό μεζέδες και ουζάκι. Σουβλάκι, burger, κλπ θα γευτείς στο Street Food Stories, ενώ για παγωτό θα πας στο DJANGO Gelato .

Στην Άνω Σύρο

Όλοι θα σου μιλήσουν για την Απανωχωρίτισσα, ένα gourmet ταβερνάκι με ωραία θέα που δύσκολα όμως θα βρεις να καθίσεις. Στη Βραζιλιάνα, ένα μπαλκόνι πάνω απ’ την Ερμούπολη, θα πας για πίτσα (πίνσα), γλυκά και κοκτέιλ, ενώ στο Συριανό καφεποτείο με όμορφη την θέα θα πιεις κοκτέιλ λουκούμι και θα δοκιμάσεις εξαιρετικά γλυκά!

Φαγητό στα χωριά

Στην Αληθινή  Μήτσος και η Εμπατή έχουν ωραία θέα και λογικές τιμές, στο Κίνι μπροστά στη θάλασσα θα γευτείς θαλασσινά στα Δυο Τζιτζίκια στ’ Αρμυρίκια, ενώ  στον Σα Μιχάλη στην Πάνω Μεριά στο Πλακόστρωτο θα απολαύσεις πειραγμένες γεύσεις με θέα το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού, (μην το προτιμήσεις όταν έχει πολύ δυνατό βοριά).

Closing

Συμπερασματικά, λοιπόν, θα λέγαμε ότι η Σύρος είναι αρχόντισσα σε όλα της! Ένα νησί για όλους που διαφέρει όμως απ’ τις υπόλοιπες Κυκλάδες. Η ετερόκλητη κουλτούρα των κατοίκων της, η θρησκευτική ποικιλομορφία και η κοσμοπολίτικη αύρα είναι υλικά που δεν τα συναντάς εύκολα αλλού αλλά και εκείνα που κάνουν τον τόπο αυτό τόσο ξεχωριστό! Εκείνο που θα σου πούμε με βεβαιότητα είναι ότι εδώ θα κάνεις ξεκούραστες διακοπές απολαμβάνοντας το πλούσιο πολιτιστικό προϊόν στο οποίο έχει επενδύσει το νησί. Εκτός από το γεγονός ότι θα θελήσεις σίγουρα να ξαναρθείς, θα σου γεννηθούν σκέψεις του τύπου: Μήπως να μετακομίσω εδώ;

Στη Σύρο ταξιδέψαμε με το ολοκαίνουργο πλοίο Thunder της Fast Ferries και μείναμε πολύ ικανοποιημένοι από την ασφάλεια, την εξυπηρέτηση και την καθαριότητα του πλοίου.